Dış ticarette kullanılan teslim şekilleri dendiğinde kastedilen ICC'nin yayınladığı Incoterms kurallarıdır. Bu kurallar alıcı ve satıcının üstlendikleri yükümlülükleri, riskleri ve masrafları paylaştırır. Dahası, uluslararası ticaret yapanlar arasında ortak bir dil oluşturur. Teslim şekli uluslararası ticarette önemli bir sözleşme maddesidir. Daha teklif aşamasında müzakere konusu olur. Fiyat ve operasyonel sorumluluklar tercih edilen teslim şekline bağlı olarak değişir. Teslim şekilleri dış ticaretçilerin bilmeleri gereken başlıca önemli konulardan biridir.
"Hangi teslim şeklini seçmeli?" derken, öncelikle böyle bir lüksümüz var mıdır, buna bakmak gerekiyor. Bazen seçimlerimizi sınırlandıran durumlar söz konusu olur. Her şeyden evvel, bir ticarette teslim şekli de müzakere konularından bir tanesidir ve çoğu durumda eli daha güçlü olan taraf hangi teslim şeklinin kullanılacağını belirler. Tıpkı ödeme şeklini belirleyebildiği gibi. Bununla birlikte, bir tarafın eli ne kadar güçlü olursa olsun, onun seçimini yönlendiren ve sınırlandıran bazı çerçeveler vardır. Bu yazıda, çerçeve diye ifade ettiğim, teslim şekli seçimindeki belli başlı belirleyici unsurlara kısaca değinmeye çalışacağım.
CIF, yani Cost Insurance and Freight, Türkçesiyle "Masraflar, Sigorta ve Navlun" Incoterms teslim kuralını daha önce işlediğimiz CIP (Carriage and Insurance Paid To) teslim kuralının denizyolu taşımacılıktaki muadili olarak düşünebilirsiniz. Bunu yaparken denizyolu taşımacılığının farklı pratikler taşıyabileceğini akılda tutmak gerekiyor. Denizyolu taşımacılık söz konusu olduğunda, CIF dış ticarette çokça karşımıza çıkacak bir Incoterms teslim şeklidir. Şimdi, Incoterms 2020'ye göre CIF (Cost Insurance and Freight) teslim kuralının ne olduğunu açıklayalım.
CFR, yani Cost and Freight, Türkçesiyle "Masraflar ve Navlun" Incoterms teslim kuralını daha önce işlediğimiz CPT (Carriage Paid To) teslim kuralının denizyolu taşımacılıktaki muadili olarak düşünebilirsiniz. Bunu yaparken denizyolu taşımacılığının farklı pratikler taşıyabileceğini akılda tutmak gerekiyor. Denizyolu taşımacılık söz konusu olduğunda, CFR dış ticarette çokça karşımıza çıkacak bir Incoterms kuralıdır. Şimdi, Incoterms 2020'ye göre CFR (Cost and Freight) teslim şeklinin ne olduğunu açıklayalım.
FOB, yani Free on Board, Türkçesiyle "Gemide Masrafsız", Incoterms kurallarının 1936'daki ilk versiyonundan itibaren kullanımda olan en eski teslim şekillerinden bir tanesidir. Deniz yolu teslim söz konusu olduğunda, tüccarların karşısına çok çıkacak, dış ticarette yaygın olarak kullanılan bir teslim şeklidir. Şimdi, Incoterms 2020'ye göre FOB (Free on Board) teslim şeklinin ne olduğunu açıklayalım.
