Ahmet Bey,
Bahse getirdiğiniz konu çok ciddi ve vahim bir durumdur. Zafer beyin verdiği cevaba katılmakla beraber, yinede bu aşamanın bugün Türkiye'de geçmişimizden gelen ve acısını devam ettiren bir süreçtir. Söylediğiniz fiyatlar için sadece konyada Suriyeli göçmenler için değil, bütün türkiye de geçerli bir durumdur.
Bugün iş arama sitelerine bakın ve ilan içeriklerini inceleyin. Verilen ilanların %80 inine yakını aynı şekildedir. Dış Ticaret uzmanı, ihracat uzmanı, , ithalat uzmanı, ihracat uzman yardımıcısı v.b. pozisyon içeriklerin altında görev sorumlulukları (yerine getirmelerini istedikleri işlemler), 2- 3 yıllık bir tecrübe aranıyor ve karşılığında hepsini yerine getirmeleri istenmektedir. Bu tam bir dilemmadır.
Yaşanmış gerçek bir örnek verelim;
(Bahse konu örnek istanbul içinde, benimle bunu paylaşan bir arkadaşın iki yıl önce başına gelmiş bir olaydır).Şimdi düşünün yeni mezunsunuz, iş arıyorsunuz, ilanlara bakıyorsunuz, 2-3 yıllık tecrübe istiyorlar ve altında bir süre madde bulunan görev tanımlamaları var. Bir şekilde tecrübe kısmını özgeçmişinize yediriyorsunuz ve başvuruda bulunuyorsunuz. Görüşmeye gidiyorsunuz, çok güzel bir ofis, çalışanlar düzgün görünümlü, firma da uluslararası görünümlü bir hava var. Kendi kendinize diyorsunuz ki, inşallah beni beğenirler de burada çalışmaya başlarım diyorsunuz. Firma yönetim kurulu üyesi ve bir insan kaynakları uzmanı ile görüşmeye başlıyorsunuz. Yaklaşık 45 dakika süren Görüşme güzel gidiyor diye düşünüyorsunuz, karşılıklı güzel sözler geliyor ve görüşmenin klit noktası, maaş konusuna geliyorsunuz. Yönetim kurulu üyesi bu aşamada söze firmalarının, nasıl uluslararası alanda başladıklarını, bir takım kurmaya başladıklarını anlatıyor ve sizide bu takımın içinde görmek istediklerini söylüyor. Ardın dan diyor ki, sizinle başlayalım, yanlız ilk üç ay ssk girişinizi yapmayacaklarını, size günlük 40 TL harcırah vereceklerini ilk satışınızı yaptıktan sonra, satış işlemine daha önceden orada devam eden başka bir arkadaşa aktararak, farklı müşteri arayışına gireceğinizden bahsediyor.... ve devamında başka bir şeylerden daha bahsediyor. En nihayetinde üç ayın sonunda toplam satışın belli bir miktara oluşursa firmaya kabul edileceğini söyler.... Bizim görüşmeye giden arkadaş sinirlenerek, adam küfür etmeden, güzelce ağzının payını vererek oradan ayrılarak, çalışma bakanlığına giderek gerekli şikayetleri yapıyor ama tabi sonuç çokta farklı çıkmıyor.
Bu anlattığıma benzer çok örnek var.
Birde 5 - 10 yıl tecrübe sahibi arkadaşlar var ki esas sorun orada çıkıyor. Bu mantık ne yazık ki (sektörel anlamda değişiklik gösterebilir), aralarına yeni katılacak arkadaşların kendilerinden başlangıç seviyesinde daha düşük bir para talep etmeleri ile beraber onlarıda maaşta indirime veya işten çıkma gibi durumlar ile karşı karşıya bırakmıştır.
Bahsedilen bu konu, sanki herkes tarafından bilinen ama, bir nedenden dolayı konuşulamamaktadır.
Bunun en başta oluşma nedeni (yakın zamandan bahsedilim, esasında 1990 -1995 aralığı başlamıştır) 2010'dan önce yapılan ihracat - ithalatlarda firmaların (gerekli yasal düzenlemeler olmadığından dolayı) çok yüksek kazanç elde etmeleridir. Yapılan yasal düzenlemeler ile petrol ürünleri olsun, madeni cevher ürünleri, kimyasal ürünlerde eskisi gibi yüksek kazanç yoktur. Bunu bilen firmalar, çalışanların üzerinden rant yapmaya çalışarak sözde daha fazla kazanç peşindedirler.
Çözüm;
* İlk olarak mesleki tanımlamanın doğru yapılması gereklidir.
* İkinci aşama ise özelikle orta-küçük işletmelere ihracatın kolay ve hemen yüksek bir kazanç yeri olmadığının anlatımına dair eğitimler yapılmalıdır.
* Üçüncü olarak gelen yeni kuşağa gerekli tecrübe aktarımının yapılabilmesi için benim gibi insanların, bu tecrübe aktarımını yapması gerekir.
* Dördüncü ve son olarak, bütün bu çözümlerin uygulanabilmesi adına, bunları konuşuyor ve tartışıyor olmamız gerekir.
Konu üzerinde yazılacak ve anlatılacak çok ciddi birikimlerın olduğu su götürmez bir gerçektir.
Sevgi ve Saygıyla Kalın...